Υποψήφια περιφερειάρχης με το 

“Αυτοδιοικητικό κίνημα περιφέρειας Στερεάς”

η Δέσποινα Σπανούδη


Το “Αυτοδιοικητικό κίνημα περιφέρειας Στερεάς” επέλεξε να εκπροσωπηθεί, στις εκλογές του Νοεμβρίου και από τη θέση της υποψήφιας περιφερειάρχη, με τη Δέσποινα Σπανούδη. Η επιλογή της έγινε μέσα από τις εργασίες της ανοιχτής συνέλευσης του “Αυτοδιοικητικού κινήματος”, που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 13/9, στη Λιβαδειά.


Η Δέσποινα Σπανούδη είναι χημικός μηχανικός με μακρά επαγγελματική εμπειρία σε θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης. Ζει και εργάζεται στη Bοιωτία. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη και συντονίστρια της Συμπαράταξης Βοιωτών για το περιβάλλον. Έχει έντονη συμμετοχή σε πολλές τοπικές κοινωνικές πρωτοβουλίες για ζητήματα περιβάλλοντος, βιομηχανικής ρύπανσης, ενεργειακών δραστηριοτήτων και υπεράσπισης των κοινωνικών δικαιωμάτων στην περιοχή της Στερεάς και όχι μόνο. Με την παρουσία της έχει συμβάλλει στην ανάδειξη της ανάγκης προστασίας του Κορινθιακού, Ευβοϊκού και Μαλιακού κόλπου, της προστασίας των ορεινών όγκων της Γκιώνας, της Οίτης και του Ελικώνα.


Στο πρόσωπο της Δέσποινας Σπανούδη και, κυρίως, στην παρουσία του “Αυτοδιοικητικού κινήματος περιφέρειας Στερεάς”  αντανακλάται η ελπίδα για μια δυναμική παρέμβαση στα αυτοδιοικητικά πράγματα της Στερεάς των ενεργών πολιτών της περιοχής μας, που το δημιούργησαν, χωρίς εξαρτήσεις και διαμεσολαβήσεις. Αυτών που, μέσα από τη δραστηριότητα πλήθους φορέων και κινήσεων πολιτών, δίνουν καθημερινά τη μάχη για μια άλλη προοπτική στην περιφέρεια Στερεάς, στο πλευρό των τοπικών κοινωνιών. Αυτών που δεν διστάζουν να συγκρουστούν με οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα και κατεστημένες εξουσίες. Αυτών που, ταυτόχρονα, αντιμάχονται στην πράξη τις πολιτικές της κεντρικής εξουσίας. Ιδιαίτερα, σήμερα, σε συνθήκες σκληρής επιτήρησης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και επιβολής αντιλαϊκών και αντικοινωνικών μέτρων.


Το “Αυτοδιοικητικό κίνημα περιφέρειας Στερεάς”, μακριά από λογικές απονομής κομματικών χρισμάτων και με διαδικασίες ανοιχτές και διαφανείς, μπαίνει στην προεκλογική μάχη με αισιοδοξία και με την ελπίδα να ταράξει τα τελματωμένα νερά της αυτοδιοίκησης στην περιφέρεια της Στερεάς. Επιχειρώντας να ανατρέψουμε τις συνέπειες του “Καλλικράτη”, που εκτός των άλλων, οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη περιθωριοποίηση τις τοπικές κοινωνίες .


Στη συνέλευση του “Αυτοδιοικητικού κινήματος περιφέρειας Στερεάς”, επίσης:

·         οριστικοποιήθηκε ο κανονισμός λειτουργίας του σχήματος

·         εγκρίθηκε το επικαιροποιημένο κείμενο της διακήρυξης, και

·         δρομολογήθηκαν όλα τα απαραίτητα οργανωτικά μέτρα για την αποτελεσματική διεξαγωγή της επικείμενης εκλογικής μάχης




14/9/2010


“Αυτοδιοικητικό κίνημα περιφέρειας Στερεάς”


http://periferiastereas.blogspot.com



Επικοινωνία:

protovoulia.stereas.evias@gmail.com

τηλ. 6942984299 (Τάσος Κεφαλάς)

του Αυτοδιοικητικού κινήματος περιφέρειας Στερεάς

Σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Λιβαδειά, την Κυριακή 9 Μαΐου 2010, αποφασίστηκε η συγκρότηση του Αυτοδιοικητικού κινήματος περιφέρειας Στερεάς. Το απαρτίζουν πολίτες με ενεργό δράση σε φορείς και κινήσεις πολιτών, με ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων: για την προστασία των ορεινών όγκων (Γκιώνα, Οίτη, Ελικώνας) και των θαλασσών μας (Κορινθιακού, Ευβοϊκού, Μαλιακού κόλπου), για την αντιμετώπιση της βιομηχανικής ρύπανσης (Θήβα, Ασωπός, Μεσσαπία, Θίσβη, Αντίκυρα), κατά του λιθάνθρακα και της μετατροπής της περιφέρειας στο νέο ενεργειακό κέντρο, για την αναβάθμιση του θεσμού της αυτοδιοίκησης κλπ.


Η πρωτοβουλία αποτελεί μια προσπάθεια πλουραλιστικής έκφρασης του ζωντανού δυναμικού των τοπικών μας κοινωνιών, χωρίς ιδεολογικά προαπαιτούμενα και χωρίς καμία κομματική στοίχιση. Απεναντίας, πρόκειται για μια απόπειρα κοινής έκφρασης και δράσης, στο επίπεδο της περιφέρειάς μας, στη βάση μιας κοινής πολιτικής στάσης, η οποία:

·         υποστηρίζει και προωθεί μιαν άλλη αντίληψη για την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, με βάση την οποία αποτιμά και το περιεχόμενο του σχεδίου “Καλλικράτης”

·         ενθαρρύνει την επαναξιολόγηση των προτεραιοτήτων και των αναγκαίων πολιτικών, στο επίπεδο της περιφέρειας, με την ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών


Οι συμμετέχοντες στο Αυτοδιοικητικό κίνημα αισθανόμαστε την ανάγκη να διατυπώσουμε απερίφραστα την αντίθεσή μας στο σχέδιο “Καλλικράτης”. Εκτιμούμε ότι, η υιοθέτηση, με καθυστέρηση χρόνων, της αιρετότητας των περιφερειακών οργάνων, δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να ανατρέψει τη βασική κατεύθυνση του σχεδίου, η οποία συνίσταται στον ολοκληρωτικό, σχεδόν, περιορισμό και των τελευταίων αυτοδιοικητικών χαρακτηριστικών της τοπικής και περιφερειακής δομής του κράτους. Δεν μπορούμε, επίσης, να μην παρατηρήσουμε ότι το συγκεκριμένο σχέδιο, παρά το ότι στην αρχική του μορφή προηγήθηκε χρονικά, φαίνεται να συμμορφώνεται πλήρως και να υπηρετεί την πολιτική των έκτακτων μέτρων και τον περιορισμό των μέσων και των πόρων που υπηρετούν κοινωνικές ανάγκες.


Το Αυτοδιοικητικό κίνημα θα ρίξει το κύριο βάρος του στην προσπάθεια δημιουργίας των καλύτερων προϋποθέσεων για μια ουσιαστική παρέμβαση σε επίπεδο περιφέρειας. Σε αυτό το πλαίσιο, αποφασίσαμε την παρέμβασή μας στις επικείμενες εκλογές για την Περιφέρεια Στερεάς και με τη συγκρότηση εκλογικού σχήματος, που θα διεκδικήσει τη ψήφο των συμπολιτών μας. Όλοι/ες εμείς, που συναντηθήκαμε τα τελευταία χρόνια σε πλήθος μικρών αλλά και μεγάλων αγώνων στην περιοχή μας,


Αντλούμε εμπειρία από τις αντιστάσεις και τις νίκες των πολιτών και των τοπικών μας κοινωνιών για:

·      την ακύρωση των ρυπογόνων μονάδων λιθάνθρακα (Αντίκυρα, Μαντούδι, Λάρυμνα, Αλιβέρι) και την αποτροπή της μετατροπής της περιοχής μας στο νέο μεγάλο ενεργειακό κέντρο της χώρας

·      την αναστολή της επικίνδυνης καύσης των αποβλήτων στη Θήβα και την αποτροπή εγκατάστασης αντίστοιχης μονάδας στο Αλιβέρι

·      την αντιμετώπιση της καρκινογόνου βιομηχανικής ρύπανσης στον Ασωπό και την Μεσσαπία

·      τη διάσωση των ορεινών όγκων της Γκιώνας, της Οίτης και του Ελικώνα, την ανάδειξη των προβλημάτων του Μαλιακού, του Κορινθιακού και του Ευβοϊκού

·      την προστασία της εργασίας από τις απολύσεις, την προστασία των ευάλωτων ομάδων, την υπεράσπιση των αγώνων των αγροτών και των άλλων εργαζομένων

·      τη συνεχή επέκταση της παραχώρησης των δημόσιων υποδομών στους ιδιώτες, με πιο χαρακτηριστική την ολοκληρωτική, σχεδόν, εκμετάλλευση των εθνικών αυτοκινητοδρόμων


Συμμετέχουμε ενεργά σε συλλογικότητες, που δραστηριοποιούνται για ανθρώπινες πόλεις, για καλύτερη ποιότητα ζωής, για τον πολιτισμό, την ενημέρωση και την κοινωνική αλληλεγγύη. Πιστεύουμε ότι μέσα από την ενεργό και την ισότιμη συμμετοχή των πολιτών, αναδύονται νέες δυνάμεις, εκφράζεται η δημιουργικότητα και δημιουργούνται οι προυποθέσεις για μια καλύτερη κοινωνία.


Υποστηρίζουμε την άμεση δημοκρατική λειτουργία και τη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων. Ανάμεσά μας υπάρχουν συμπολίτες που ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτικούς χώρους, ενώ πολλοί άλλοι είμαστε ανένταχτοι. Αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να συναντηθούμε, να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε σε όλα αυτά που μας ενώνουν.


Γνωρίζουμε ότι οι εκλογές του Νοεμβρίου για την αυτοδιοίκηση θα διεξαχθούν σ’ ένα εντελώς νέο τοπίο:

·      Από τη μια πλευρά, η διοικητική μεταρρύθμιση που θεσμοθετεί το συγκεντρωτισμό αντί της αποκέντρωσης, συρρικνώνει την αυτοδιοίκηση και αποτελεί μέρος του περίφημου μνημονίου.

·      Από την άλλη, τα επαχθή κυβερνητικά μέτρα, που εκτός από τη διάλυση κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, θα κλυδωνίσουν σοβαρά την ίδια την υπόσταση των νέων δήμων και της Περιφέρειας. Υπηρεσίες σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, το περιβάλλον, οι κοινωνικές παροχές, μεταφέρονται στην ευθύνη τοπικών και περιφερειακών δομών χωρίς πόρους, με μειωμένο προσωπικό, με σχεδόν ανύπαρκτη υποδομή και χωρίς οργάνωση.


Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η ανάγκη για διαφάνεια, έλεγχο στη διαχείριση και κοινωνικές διεκδικήσεις θα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη.


Διαπιστώνουμε ότι το πρόγραμμα Καλλικράτης, παρά την καθιέρωση της εκλογής των Περιφερειακών Οργάνων, οδηγεί σε δημοτικές και περιφερειακές αρχές που θα λογοδοτούν πολύ λιγότερο στους πολίτες και θα ελέγχονται πολύ περισσότερο από κεντρικές κομματικές επιλογές και ισχυρά “κέντρα” αποφάσεων. Ήδη, αυτή η κατεύθυνση αποτυπώνεται στις διεργασίες επιλογής υποψηφίων από τα κόμματα, που εμπλέκουν λιγότερο από κάθε άλλη φορά τις τοπικές κοινωνίες.


Μας απασχολούν τα οξυμένα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της Περιφέρειας


Η Στερεά Ελλάδα – Εύβοια είναι μια μεγάλη γεωγραφική και οικονομική ενότητα που διασχίζεται από το βασικό οδικό άξονα της χώρας, αποτελούμενη από πέντε νομούς. Σε μια έκταση 15.549 τ. χλμ. ζει ένας πληθυσμός 605.329 κατοίκων, ενώ εργάζονται πολλοί περισσότεροι. Διαθέτει ένα σχετικά ανεπτυγμένο δευτερογενή τομέα της οικονομίας στο τρίγωνο Οινοφύτων - Χαλκίδας - Θήβας, χωρίς όμως σοβαρές και οργανωμένες υποδομές και με μεγάλη περιβαλλοντική επιβάρυνση στα νερά και στη γη της περιοχής. Σημαντικά αγροτικά προιόντα για την οικονομία της χώρας παράγονται εδώ, ενώ ο τουρισμός αυξάνεται διαχρονικά. Ωστόσο, το μοντέλο ανάπτυξης που υιοθετήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια βασίσθηκε στη χωρίς όριο εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό, χωρίς σεβασμό στο φυσικό, αστικό και ανθρώπινο περιβάλλον.


Έτσι σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι:

·         με τη συρρίκνωση και ποιοτική υποβάθμιση του αγροτικού τομέα και της μεταποίησης

·         την αυξανόμενη φτώχεια και ανεργία

·         την δορυφορική ανάπτυξη προς την Αττική και τη συγκέντρωση δραστηριοτήτων κατά μήκος της ΠΑΘΕ

·         την εγκατάλειψη των αγροτικών και των ορεινών περιοχών, ιδιαίτερα της Φωκίδας, της Ευρυτανίας και της ορεινής Εύβοιας

·         τη συγκέντρωση του πληθυσμού στις μεγαλύτερες πόλεις της περιφέρειας, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς τις αναγκαίες υποδομές, υπηρεσίες, κοινωνικές παροχές, πράσινο και ελεύθερους χώρους

·         την υπολειτουργία όλων των μεγάλων Νοσοκομείων της περιφέρειας και τη διάλυση των μικρότερων

·         την υποβάθμιση και το μαρασμό των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ σε όλους τους νομούς της Στερεάς, αντί της σύνδεσής τους με την τοπική κοινωνία και τα προβλήματά της

·         την περιορισμένη και άναρχη αξιοποίηση των σπουδαίων τουριστικών, φυσικών και πολιτιστικών πόρων από την Ευρυτανία μέχρι τη Σκύρο

·         τη σοβαρή περιβαλλοντική υποβάθμιση λόγω της ανεξέλεγκτης βιομηχανικής ρύπανσης και εξορυκτικής δραστηριότητας, αλλά και της αδιαφορίας στη διαχείριση των αστικών αποβλήτων

·         την εξελισσόμενη μετατροπή της Βοιωτίας, της Εύβοιας και, εν μέρει, της Φθιώτιδας στο νέο κέντρο υπερσυσσώρευσης ενεργειακών μονάδων, με συνέπειες στην υγεία, στο περιβάλλον, την απασχόληση και την οικονομία


Απέναντι σε όλα αυτά, όπως και σε πολλά άλλα, την προηγούμενη περίοδο δεν ασκήθηκε καμιά ουσιαστική παρέμβαση. Αντίθετα, σπαταλήθηκαν πόροι και αναπαράχθηκαν χρόνια προβλήματα γραφειοκρατίας και αδιαφάνειας στη δημόσια διοίκηση. Οι περισσότεροι αιρετοί, κυρίως στους μεγάλους Δήμους και στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, επιδόθηκαν σε πελατειακές σχέσεις  και λειτούργησαν ως εντολοδόχοι συμφερόντων, αγνοώντας το όποιο περιβαλλοντικό ή κοινωνικό κόστος.


Τι διεκδικούμε


Θα επιδιώξουμε να προβάλλουμε μια εναλλακτική πρόταση για την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, στην οποία, για πρώτη φορά, θα κριθούν μεγάλα θέματα ανάπτυξης, απασχόλησης, αναδιανομής εισοδήματος, κοινωνικής πολιτικής, οικολογικής κρίσης και μέσω της οποίας θα πρέπει να διεκδικήσουμε ριζικές ανατροπές στις κεντρικές επιλογές.


Επιδιώκουμε μια αυτοδιοίκηση της περιφέρειας δημοκρατική, με τους πολίτες πρωταγωνιστές, με ανεξαρτησία και αυτοτέλεια από την κεντρική διοίκηση. Θέλουμε μια περιφερειακή  αυτοδιοίκηση που να σέβεται και να αξιοποιεί τους πόρους και τα πλεονεκτήματα της περιφέρειας με κοινωνικό σχεδιασμό και φροντίδα για την προστασία του περιβάλλοντος.


Θέλουμε μια ανάπτυξη που να διαχέει τα οφέλη σε όλη την κοινωνία, να μην εξαντλεί τα φυσικά αποθέματα, να αντιστρέφει το μοντέλο της ατομικής κατανάλωσης προς όφελος συλλογικών αγαθών, να στηρίζεται σε δραστηριότητες όπως η αναβάθμιση της υγείας και παιδείας με δημόσιο χαρακτήρα για όλους τους πολίτες, η καλλιέργεια του πολιτισμού, η βελτίωση της επικοινωνίας, η εφαρμογή τεχνολογιών για την αντιμετώπιση της ρύπανσης, η καθαρή παραγωγή στη βιομηχανία και τη βιοτεχνία, η παραγωγή ποιοτικών και βιολογικών προιόντων.


Θέλουμε τη διαφύλαξη και την τουριστική αξιοποίηση των σπουδαίων αρχαιολογικών χώρων (Δελφοί, Ερέτρια, Θήβα, Αυλίδα κ.ά.) και των ιστορικών μνημείων, την ανάδειξη των οροσειρών με τους δρυμούς και τα μοναδικά  φυσικά τοπία (Παρνασσός, Γκιώνα, Οίτη, Βαρδούσια, κ.ά.), των ιαματικών λουτρών (Αιδηψού, Καμένων Βούρλων, Θερμοπυλών, Πλατύστομου, Υπάτης), των παραθαλάσσιων  περιοχών της Εύβοιας, των Καμμένων Βούρλων - Αρκίτσας - Θεολόγου και Ραχών - Γλύφας, της παραλιακής ζώνης της Βοιωτίας και της Φωκίδας


Θέλουμε να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός και ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η σύνταξη του κτηματολογίου και του δασολογίου.


Θέλουμε ενίσχυση των μέσων μαζικής μετακίνησης ανάμεσα στις περιοχές μας και ιδιαίτερα των τρένων, για την απεξάρτηση του πολίτη από το ιδιωτικό αυτοκίνητο μέσα και έξω από τις πόλεις.


Θέλουμε τη σχεδίαση και υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων για την προστασία της βιοποικιλότητας και του φυσικού πλούτου. Την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων και την προστασία τους από την ρύπανση με βαρέα μέταλλα και εξασθενές χρώμιο.


Θέλουμε ολοκληρωμένες πολιτικές για την εξοικονόμηση ενέργειας, τη σταδιακή μείωση της παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Θέλουμε ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με σωστή και αποκεντρωμένη χωροθέτηση μικρών συστημάτων παραγωγής, με ελαχιστοποίηση των επιβαρύνσεων στα δάση μας και στο φυσικό περιβάλλον.


Θέλουμε ολοκληρωμένη διαχείριση κάθε είδους αποβλήτων και των αστικών απορριμμάτων, με ανακύκλωση στην πηγή και με κομποστοποίηση των υπολειμμάτων, ώστε να μπει φραγμός σε κάθε σχέδιο καύσης και ενεργειακής αξιοποίησης τους.


Θέλουμε μια περιφερειακή  αυτοδιοίκηση με ευαισθησία απέναντι στη νεολαία, στα παιδιά, στους εργαζόμενους. Θέλουμε μια περιφέρεια αλληλεγγύης στους οικονομικά αδύνατους, στους άνεργους, στους κοινωνικά αποκλεισμένους, στους Ρομά και στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού. Θέλουμε την κοινωνική ένταξη των οικονομικών μεταναστών και αντιμετώπιση κάθε φαινόμενου ρατσισμού και ξενοφοβίας.


Θεωρούμε ότι στις σημερινές συνθήκες η έννοια “αυτοδιοικητικό κίνημα” πρέπει να αποκτήσει ένα νέο περιεχόμενο, για να ακυρώσουμε αυτά που μας επιβάλλονται και να διεκδικήσουμε αυτοδιοίκηση με κοινωνική συμμετοχή στη Στερεά Ελλάδα και σε όλη τη χώρα. Παρεμβαίνουμε στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και, ταυτόχρονα, επιδιώκουμε ανταλλαγή απόψεων και κοινή δράση με όλες τις τοπικές αυτοδιοικητικές πρωτοβουλίες και τις κινήσεις πολιτών, που κινούνται στην ίδια κατεύθυνση. Καλούμε όλους όσους θεωρούν ότι δεν πρέπει να μένουμε θεατές των εξελίξεων και παθητικοί ψηφοφόροι να συμμετέχουν στην προσπάθεια πριν αλλά και μετά τις εκλογές.


Όπως πολλοί από μας έκαναν μέχρι σήμερα, θέλουμε να δίνουμε κάθε μέρα το παρόν. Να αλλάξουμε τα δεδομένα. Να πάρουμε το μέλλον στα χέρια μας. Εμείς, που συγκροτήσαμε το Αυτοδιοικητικό Κίνημα περιφέρειας Στερεάς καλούμε με τη διακήρυξή μας αυτή τους πολίτες της περιφέρειας σε έναν ανοικτό διάλογο για όλα τα θέματα και τα προβλήματα που μας απασχολούν και μέσα από μια δημοκρατική και ειλικρινή συζήτηση να συναντηθούμε και να πορευτούμε μαζί, για μια περιφερειακή αυτοδιοίκηση των πολιτών.


13 Σεπτεμβρίου 2010


“Αυτοδιοικητικό κίνημα περιφέρειας Στερεάς”





Σημείωση:


Παράρτημα της διακήρυξής μας θεωρείται το κείμενο της κριτικής μας στο σχέδιο “Καλλικράτης”, που ακολουθεί

Επικοινωνία

e-mail:                    protovoulia.stereas.evias@gmail.com

ιστοσελίδα:              http://periferiastereas.blogspot.com

στο facebook:          http://www.facebook.com/pages/Autodioiketiko-kinema-periphereias-Stereas-Elladas-kai-Euboias/126844190693999

forum διαλόγου:      http://groups.google.gr/group/protovoulia_stereas_evias

Μόλις λίγα χρόνια μετά τη θεσμοθέτηση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και των συνενώσεων Δήμων και Κοινοτήτων, διαπιστώθηκε η ανάγκη μιας νέας μεταρρύθμισης και, μάλιστα, με την επίκληση των ίδιων στόχων: “δημιουργία μεγαλύτερων, ισχυρότερων και πιο αποτελεσματικών Οργανισμών, ικανών να σχεδιάζουν την τοπική ανάπτυξη και να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες”.


Σήμερα λοιπόν, είμαστε μπροστά σε  μια μεταρρύθμιση, που παρά το ότι προαναγγέλλεται εδώ και καιρό, παρά το ότι συνεπάγεται σοβαρές επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας, είχε απασχολήσει ελάχιστα, μέχρι την ανακοίνωση της “γεωγραφίας” των συνενώσεων.


Κι όμως, με την εμπειρία μιας αποτυχημένης μεταρρύθμισης, η εύλογη προσδοκία μας θα ήταν να ανοίξει ένας όσο το δυνατόν ευρύτερος διάλογος, ως προϋπόθεση για τη δημοκρατική νομιμοποίηση, αλλά και για την ανάδειξη των θεμάτων που οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης γνωρίζουν στην πράξη.


Αντίθετα, η Πολιτεία, αντί να ξεκινήσει συζήτηση από τη βάση, περιορίστηκε σε επαφές με την ΚΕΔΚΕ, ακυρώνοντας τη συμμετοχή των εκλεγμένων οργάνων και των τοπικών κοινωνιών. Το πρώτο σχέδιο με τις διοικητικές αλλαγές ανακοινώθηκε το Γενάρη. Οι συνελεύσεις και τα ψηφίσματα που ακολούθησαν σε Δήμους και ΤΕΔΚ, ήταν χωρίς ιδιαίτερο νόημα, αφού δεν προβλέπονταν κάποια διαδικασία ώστε να ληφθούν υπόψη.


Αλλά και η  κατάρτιση του νέου χάρτη, που ανακοινώθηκε το Μάιο,  έγινε εν κρυπτώ, χωρίς:

·         Να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα που προΰπήρχαν: χάριν συντομίας, και προκειμένου να μην αρχίσουν να ψάχνονται βουλευτές και αιρετοί για τις νέες εκλογικές περιφέρειες, δεν δόθηκε η δυνατότητα να μετακινηθούν χωριά από τους Καποδιστριακούς Δήμους, ούτε να γίνουν συνενώσεις ανάμεσα σε διαφορετικούς νομούς, ακόμη και σε εξόφθαλμες περιπτώσεις όπως π.χ. Αράχωβα - Δελφοί

·         Να εφαρμοσθούν ουσιαστικά και ενιαία κριτήρια:  με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ανομοιόμορφοι Δήμοι και εύλογες δυσαρέσκειες

·         Να εκφρασθεί η βούληση των τοπικών κοινωνιών


Η μεταρρύθμιση του σχεδίου Καποδίστριας


Μια πρώτη ερώτηση που εύλογα προκύπτει είναι γιατί χρειάστηκε η  μεταρρύθμιση. Η αυτοδιοίκηση είναι ένας θεσμός με διαχρονικά ισχυρή παρουσία στη χώρα μας, ωστόσο με τους Δήμους και τις Κοινότητες προ - Καποδίστρια:

1.    Υπήρχε ανισότητα ανάμεσα σε κατοίκους πόλεων – χωριών, σε σχέση με το επίπεδο των υπηρεσιών που απολάμβαναν

2.    Δημιουργούσε δημοκρατικό έλλειμμα για τους κατοίκους των κοινοτήτων και των μικρών Δήμων, λόγω της μεγάλης απόστασης από το τοπικό (με τις ελάχιστες αρμοδιότητες) μέχρι το κρατικό επίπεδο των αποφάσεων

3.    Υπήρχε έλλειμμα κοινωνικού ελέγχου και διαφάνειας

4.    Η έννοια της αυτοδιοίκησης στηρίζονταν στην αιρετότητα των συμβουλίων και στην εγγύτητά τους με τον δημότη και όχι στην αυτοδιάθεση και τη συμμετοχή


Η προηγούμενη μεταρρύθμιση επιχείρησε – θεωρητικά - να απαντήσει στα τρία πρώτα  προβλήματα. Από την ανάγνωση των μελετών, που κατά καιρούς έχει εκπονήσει η ίδια η Πολιτεία και συγκεκριμένα το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ), αλλά και από τα αιτήματα που διατυπώνονται από τους αιρετούς, προκύπτει ότι κατά την εφαρμογή της:


Α.

Η μεταφορά ουσιαστικών πόρων για την άσκηση των νέων αρμοδιοτήτων ήταν όχι μόνο ανεπαρκής αλλά και οι όποιες “οικονομίες κλίμακας”, ήταν σε βάρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και υπέρ του κράτους. Από το 1998 μέχρι σήμερα δεν αποδόθηκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θεσμοθετημένοι πόροι πάνω από 4 δις ευρώ. Η Αυτοδιοίκηση, σήμερα, στην Ελλάδα διαχειρίζεται 500 ευρώ ανά κάτοικο, όταν στην Ευρώπη, κατά μέσο όρο, διαχειρίζεται 3.000 ευρώ ανά κάτοικο. Επιπλέον, η αναδιανομή πόρων στο εσωτερικό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης  ήταν σε βάρος των μικρότερων ΟΤΑ, ενώ συνολικά οι λειτουργικές δαπάνες των ΟΤΑ αυξήθηκαν δραματικά.


Β.

Η δημιουργία των νέων ΟΤΑ, έγινε:

·         Χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των τοπικών κοινωνιών,  με «παντελή έλλειψη συμμετοχής των κοινωνικών φορέων, επαγγελματικών οργανώσεων και συνδικάτων»

·         Με «μη ορθολογικό σχεδιασμό και  κριτήρια συσχετισμών κομματικού - οικονομικού χαρακτήρα»


Με αποτελέσματα:

·         Η πολιτεία «δεν υποστήριξε πολιτικές οργανωτικής και λειτουργικής αναβάθμισης των Δήμων».

·         Τα «τοπικά συμβούλια των τέως ΟΤΑ περιορίσθηκαν σε διακοσμητικό ρόλο».

·         Παρέμεινε «άθικτος ο κρατικός συγκεντρωτισμός - η Ελλάδα παραμένει η πιο συγκεντρωτική χώρα στην Ευρώπη»

·         Εντάθηκε η «πλήρης επιβεβαίωση του τοπικού κοινοβουλευτικού κομματικού συστήματος»


Ενώ ακόμη:

·         Μειώθηκε η προσβασιμότητα των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων

·         Αυξήθηκε η διαφθορά,

·         Ενισχύθηκε η εγκατάλειψη των χωριών

·         Συνεχίζεται η χαμηλή αποτελεσματικότητα και η γραφειοκρατία


Αλλά και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, παρότι είχε πιο οργανωμένες υπηρεσίες (κληρονομιά από τις Νομαρχίες), παρέμεινε χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες και χωρίς οικονομική αυτοτέλεια. Έχοντας περιοριστεί σε γραφειοκρατική διεκπεραίωση και αναπαράγοντας την κομματική - πελατειακή λειτουργία, παρέμεινε ένας θεσμός απαξιωμένος, που καταργείται χωρίς αντιδράσεις.


Σχέδιο “Καλλικράτης”:  περισσότερος συγκεντρωτισμός και  λιγότεροι πόροι


Χωρίς επί της ουσίας να άρουν κανένα από τα προβλήματα της προηγούμενης μεταρρύθμισης, οι εισηγητές του “Καλλικράτη”, επικαλούμενοι το δημοκρατικό αίτημα της αποκέντρωσης:


1.    καθιερώνουν ένα σύστημα ακόμη πιο συγκεντρωτικό και απομακρυσμένο από τους πολίτες, που οδηγεί σε λιγότερη δημοκρατία και λιγότερη αυτοδιοίκηση

2.    μεταβιβάζουν δαπάνες έργων και υπηρεσιών στους Δήμους και τις περιφέρειες


1.   Η Διακυβέρνηση των τοπικών υποθέσεων


Με το σύστημα εκλογής των οργάνων σε δύο γύρους, ο πρώτος σε ψήφους συνδυασμός, ανεξάρτητα από το ποσοστό που έλαβε στον πρώτο γύρο, γίνεται παντοδύναμος και εξασφαλίζει τα 3/5 των εδρών, όχι μόνο στο δημοτικό συμβούλιο, αλλά και σε όλες τις δημοτικές κοινότητες. Οι δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται από τους ΟΤΑ που συνενώνονται, αναλογικά με τον πληθυσμό τους. Για να συμμετάσχει ένας συνδυασμός στις δημοτικές εκλογές απαιτούνται υποψήφιοι στο 1/2 των δημοτικών ενοτήτων (Καποδιστριακοί ΟΤΑ), που αποτελούν τις εκλογικές περιφέρειες του νέου ΟΤΑ, αλλά και στο 1/3 των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων.


Χωριά, κωμοπόλεις και γειτονιές μεγαλουπόλεων (άνω των 100 χιλ. κατοίκων) χάνουν τη δυνατότητα να επηρεάζουν τις αποφάσεις για τα τοπικά τους θέματα, αφού εκλέγουν συμβούλια με κυρίως γνωμοδοτικό χαρακτήρα. Η δυνατότητα να ασκήσουν αρμοδιότητες δίνεται μόνο εάν τις μεταφέρει το δημοτικό συμβούλιο.  Οι γειτονιές των πόλεων της Στερεάς, που θα ανήκουν στους διευρυμένους Δήμους δεν εκλέγουν ούτε καν γνωμοδοτικά συμβούλια.


Συνέπεια των παραπάνω είναι ότι: όσο περισσότεροι είναι οι Οργανισμοί που συνενώνονται, τόσο περισσότερα τμήματα των τοπικών κοινωνιών θα υποεκπροσωπούνται ή και δεν θα εκπροσωπούνται. Ομάδες ενεργών πολιτών, ανεξάρτητα σχήματα και μικρότερες πολιτικές δυνάμεις θα δυσκολεύονται ακόμη και να εκπροσωπηθούν στα όργανα της αυτοδιοίκησης.


Ο Δήμαρχος αναφέρεται σε όλους τους δημότες, σε αντίθεση με τους δημοτικούς συμβούλους που αντιστοιχούν σε μικρότερες εκλογικές περιφέρειες. Αρμοδιότητες αποφασιστικού χαρακτήρα, εκτός από το δημοτικό συμβούλιο ορίζεται ότι θα ασκούν Επιτροπές ως εξής:

·         Η Εκτελεστική,  που θα αποτελείται από το Δήμαρχο και τους  διορισμένους από αυτόν αντιδημάρχους, θα λειτουργεί ως μικρή κυβέρνηση

·         Η Οικονομική επιτροπή και η επιτροπή Ποιότητας Ζωής, στις οποίες θα εκπροσωπείται και ο δεύτερος κατά σειρά συνδυασμός, αλλά χωρίς μέριμνα για τη συμμετοχή των υπολοίπων.


Έτσι το δημοτικό συμβούλιο αποδυναμώνεται, ο δήμαρχος γίνεται πανίσχυρος και ο πολίτης απομακρύνεται ακόμη περισσότερο από την τοπική εξουσία.


Με το ίδιο εκλογικό σύστημα και με μικρές παραλλαγές συγκροτούνται και τα Περιφερειακά όργανα. Άμεσα εκλέγονται ο Περιφερειάρχης, οι Αντιπεριφερειάρχες και οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι που αντιστοιχούν σε κάθε νομό, αναλογικά με τον πληθυσμό.


Αρμοδιότητες αποφασιστικού χαρακτήρα θα ασκεί, και στην Περιφέρεια, η Εκτελεστική Επιτροπή που αποτελείται από τον Περιφερειάρχη και τους Αντιπεριφερειάρχες. Από το Περιφερειακό Συμβούλιο θα εκλέγεται η Οικονομική επιτροπή, στην οποία θα υπάρχει και μειοψηφία, ενώ μπορεί να αποφασίσει και μέχρι 2 ακόμη επιτροπές. Η εκλογή των περιφερειακών συμβούλων από εκλογικές περιφέρειες που αντιστοιχούν στους νομούς που συνενώνονται, εξασφαλίζει ότι  καθολική δημοκρατική νομιμοποίηση θα έχουν μόνο οι περιφερειάρχες. Παράλληλα με τις 13 Περιφέρειες, θα συγκροτηθούν και 7 κρατικές διοικήσεις με αρμοδιότητες που αλληλοεπικαλύπτονται με των περιφερειών.


Τέλος η θητεία στους δήμους και τις Περιφέρειες, αυξάνει σε πέντε έτη, απομακρύνοντας έτσι περισσότερο τον έλεγχο έστω και μέσω της ψήφου.


Για να ολοκληρωθεί η εικόνα της μεταρρύθμισης πρέπει να αναφερθούν νέοι θεσμοί αλλά με αποκλειστικά γνωμοδοτικό χαρακτήρα:

·         Οι Επιτροπές Διαβούλευσης, συγκροτούνται με απόφαση των συμβουλίων και θεωρητικά συνεδριάζουν τουλάχιστον ανά τρίμηνο. Το 1/3 των μελών είναι πολίτες κληρωτοί και οι υπόλοιποι είναι εκπρόσωποι φορέων.

·         Ο Συμπαραστάτης για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε Περιφέρειες και Δήμους (>20 χιλ) – προσωπικότητα που εκλέγεται από συμβούλιο για να ασχολείται με περιπτώσεις κακοδιοίκησης. Στο εξής, λοιπόν, οι πολίτες θα κάνουν «τα παράπονα τους στον Συμπαραστάτη» αντί για το Δήμαρχο.

·         Τα  Συμβούλια ένταξης μεταναστών στους Δήμους


Αξίζει να σημειωθεί ακόμη και αν ήταν όλα τα παραπάνω ήταν σε θετική κατεύθυνση, θα μπορούσαν να θεσμοθετηθούν και χωρίς την υπόλοιπη μεταρρύθμιση.


Συμπέρασμα 1ο


Το μεγαλύτερο μέγεθος των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού,  σε συνδυασμό με το εκλογικό σύστημα και  το σύστημα διακυβέρνησης που ορίζεται:

·         Μειώνει τον κοινωνικό έλεγχο και οδηγεί σε συγκεντρωτισμό και αδιαφάνεια

·         Αυξάνει κατακόρυφα  την επιρροή των κομμάτων εξουσίας αλλά και την εξυπηρέτηση οικονομικών συμφερόντων και ιδιαίτερα των μεγαλύτερων βιομηχανιών, επιχειρήσεων, εργολάβων κλπ.


2. Η οικονομική κατάσταση και η παροχή υπηρεσιών


Οι νέοι μεγαλύτεροι Οργανισμοί δεν θα είναι ούτε ισχυρότεροι, ούτε πιο αποτελεσματικοί. Σύμφωνα με το σχέδιο, στους  Δήμους και στις Περιφέρειες μεταβιβάζονται  πάρα πολλές αρμοδιότητες (περίπου 300 σε κάθε επίπεδο) κοινωνικής, περιβαλλοντικής, πολεοδομικής, αναπτυξιακής ευθύνης. Για να γίνουν όλες οι απαραίτητες αλλαγές και να εφαρμοσθεί κατ’ αρχήν η μεταρρύθμιση, απαιτείται ένα σημαντικό κόστος, που είχε εκτιμηθεί σε πάνω από 4 δις. Αντίθετα, η Κυβέρνηση δηλώνει ότι θα εξοικονομήσει 1,8 δις.


Στη συνέχεια, για να μπορούν οι Οργανισμοί να ασκούν τις επιπλέον αρμοδιότητες απαιτούνται πόροι. Το σχέδιο ορίζει συγκεκριμένα ποσοστά φόρων εισοδήματος, ΦΠΑ και ΦΑΠ, αλλά δεν προσδιορίζει αν είναι επαρκή. Απλώς, αναφέρει ότι εάν τελικά αποδειχθεί ότι οι πόροι δεν επαρκούν για την άσκηση των αρμοδιοτήτων, όταν και εφόσον εκτιμηθούν, θα μεταβιβαστούν με Προεδρικό Διάταγμα. Με την προηγούμενη εμπειρία συστηματικής παρακράτησης των εσόδων της Αυτοδιοίκησης από το κράτος και μπροστά σε πρόγραμμα ακραίας δημοσιονομικής περιστολής, η ανεπάρκεια των πόρων για την άσκηση των αρμοδιοτήτων πρέπει να θεωρείται η πιο πιθανή εξέλιξη.


Μείωση νομικών προσώπων και  μείωση προσωπικού


Οι περισσότερες επιχειρήσεις των ΟΤΑ λειτούργησαν ως πελατειακοί μηχανισμοί με υπερβολικά έξοδα και αδιαφάνεια. Μια πραγματική λύση θα ήταν η κατάργηση αυτών των προβληματικών θεσμών, αφού τόσο οι κοινωνικές όσο και οι αναπτυξιακές δράσεις θα μπορούσαν να υλοποιηθούν από τους ΟΤΑ, με την πρόβλεψη των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στην διαχείριση και την διοίκηση. Μέσω του “Καλλικράτη”, οι επιχειρήσεις δεν καταργούνται αλλά μειώνονται: από περίπου 6.000 εκτιμάται ότι θα μειωθούν σε 2.000.


Το προσωπικό θα μειωθεί δραστικά από την αρχή:  35.000 συμβασιούχοι (συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου) εκτιμάται ότι θα απολυθούν, χωρίς να έχει εκτιμηθεί η επάρκεια του προσωπικού για το σύνολο των αναγκών. Η μείωση θα συνεχισθεί και στο μέλλον αφού οι υπάλληλοι που μετατάσσονται από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, εντάσσονται σε θέσεις που καταργούνται όταν αποχωρήσουν.


Οργανισμοί υπό επιτήρηση και ασφυξία


Εθελοντικά ή υποχρεωτικά (με απόφαση του Υπ. Εσωτερικών), Δήμοι και Περιφέρειες που οφείλουν, εισάγονται σε Ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης που προβλέπει:

·         Επιτήρηση από ελεγκτική επιτροπή

·         Περιορισμό/αναστολή προσλήψεων

·         Απαγόρευση νέου δανείου

·         Διάθεση των εσόδων που έχει ο ΟΤΑ για έργα, δράσεις και υπηρεσίες


Ας σημειωθεί ότι οι Δήμοι που δημιούργησε ο Καποδίστριας, ιδιαίτερα οι μεγαλύτεροι, είναι ήδη κατά πλειοψηφία υπερχρεωμένοι.



Συμπέρασμα 2ο


Οι μεγαλύτεροι Οργανισμοί σε Δήμους και Περιφέρειες, χωρίς πόρους και προσωπικό, αλλά με πολλές νέες αρμοδιότητες, θα υποχρεωθούν:

·         να μειώσουν τις παροχές υπηρεσιών και έργων

·         να επιβάλλουν ανταποδοτική φορολογία στους δημότες


που θα έχουν ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των κοινωνικών, ενδοδημοτικών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων καθώς και των προβλημάτων των περιοχών.



Ανισότητες και προβλήματα  που ταλαιπωρούν τους πολίτες της Στερεάς Ελλάδας - η παρέμβαση των πολιτών


Ενδεικτικά, και όχι εξαντλητικά, μπορούν να αναφερθούν:

·         Συγκέντρωση δραστηριοτήτων κατά μήκος της ΠΑΘΕ (εθνικής οδού) και πλησίον της Αττικής. Υστέρηση των ορεινών περιοχών (κυρίως Φωκίδας, Ευρυτανίας, ορεινής Εύβοιας)

·         Μείωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα - κυρίως των μικρών και μεσαίων

·         Χαμηλή αξιοποίηση σημαντικών τουριστικών πόρων, όπως τα παράλια του Κορινθιακού, οι ορεινοί όγκοι, σημαντικά μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι

·         Αστικοποίηση και δημογραφική κατάρρευση των αγροτικών και των ορεινών οικισμών

·         Υψηλό ποσοστό του πληθυσμού διατρέχει κίνδυνο φτώχειας (το 2003 ήταν 30%, έναντι 21% που είναι ο μ.ο. σε Ελλάδα - ΕΣΥΕ)

·         Διάσπαρτη, εκτός σχεδίου, υπερσυγκέντρωση βαριών βιομηχανιών και μονάδων ΣΕΒΕΖΟ στην περιοχή Θήβας – Οινοφύτων – Σχηματαρίου - Χαλκίδας

·         Έλλειψη διαχείρισης βιομηχανικών, επικινδύνων στερεών και υγρών αποβλήτων

·         Ανεξέλεγκτη περιβαλλοντικά λειτουργία των μεγάλων βιομηχανικών πόλων: του Αλουμινίου της Ελλάδας, της ΛΑΡΚΟ, του πόλου ΑΓΕΤ - ΔΕΗ στο Αλιβέρι

·         Ανεξέλεγκτη μεταλλευτική δραστηριότητα στην Οίτη, τη Γκιώνα, τη Δίρφυ και τον Ελικώνα

·         Σοβαρή ρύπανση όλων των θαλασσών που την περιβάλλουν: Ευβοϊκού, Κορινθιακού, Μαλιακού

·         Αυθαίρετη δόμηση σε ακτές και δάση με ακραίο παράδειγμα τον Παρνασσό

·         Μετατροπή της Βοιωτίας, της Εύβοιας και, εν μέρει, της Φθιώτιδας σε τεράστιο, όσο και ανώφελο ενεργειακό κέντρο, με ανυπολόγιστες συνέπειες στην υγεία, στο περιβάλλον, την απασχόληση και την οικονομία.


Απέναντι σε όλα αυτά τα προβλήματα, την προηγούμενη περίοδο:

·         Σπαταλήθηκαν πόροι σε επουσιώδη έργα και άχρηστα προγράμματα, με κριτήριο «το καλό του αναδόχου»

·         Οι περισσότεροι αιρετοί λειτούργησαν ως εντολοδόχοι επιχειρήσεων, αγνοώντας το όποιο περιβαλλοντικό ή κοινωνικό κόστος

·         Δεν ασκήθηκε ουσιαστική παρέμβαση για τα περιφερειακά προβλήματα


Ενεργοί πολίτες και τοπικές κοινωνίες επιχείρησαν, και τα κατάφεραν σε πολλές περιπτώσεις, να αντισταθούν: φρέναραν τις μονάδες λιθάνθρακα στην Αντίκυρα, το Μαντούδι, τη Λάρυμνα και το Αλιβέρι, διεκδίκησαν λύση για τη βιομηχανική ρύπανση στον Ασωπό και την Εύβοια, φρέναραν την καύση των αποβλήτων της Αττικής, ανέδειξαν τα προβλήματα του Μαλιακού, συγκρότησαν μαχητικές επιτροπές κατά των ληστρικών διοδίων και πολλά άλλα.


Η κοινωνία των πολιτών, όπως εκφράσθηκε από κάθε είδους συλλογικότητες, δημιούργησε μια πολύτιμη παρακαταθήκη στον πολιτισμό, την ενημέρωση, την κοινωνική αλληλεγγύη, ακόμη και στις οικονομικές δραστηριότητες.


Το δικαίωμα και τη δυνατότητα των πολιτών να παρεμβαίνουν, να αντιμάχονται τις παθογένειες της υφιστάμενης κατάστασης και να αμύνονται απέναντι στην αυθαιρεσία του συστήματος περιορίζει ακόμη περισσότερο η προτεινόμενη μεταρρύθμιση. Στις σημερινές συνθήκες η έννοια “αυτοδιοικητικό κίνημα” πρέπει να αποκτήσει ένα νέο περιεχόμενο, για να αντισταθούμε σε αυτό που μας επιβάλλεται και να διεκδικήσουμε αυτοδιοίκηση με κοινωνική συμμετοχή στη Στερεά Ελλάδα και σε όλη τη χώρα.

25/5/2010
Αυτοδιοικητικό κίνημα περιφέρειας Στερεάς